หนึ่งในกีฬาที่คนวิ่งจะต้องก้าวข้ามขีด ทั้งจำกัดทางร่างกาย และจิตใจอย่าง ‘มาราธอน’ ที่ตอนนี้กำลังได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ มีรายการแข่งขัน และกิจกรรมต่างๆ ให้เข้าร่วมมากมาย บางรายการก็เอื้ออำนวยให้เหล่านักวิ่งหน้าใหม่ที่ยังกล้าๆ กลัวๆ ได้เริ่มทดลองวิ่งแบบระยะทางสั้นๆ ได้ประเมินกำลังตั้งแต่ระยะ 4-10 กิโลเมตร ก่อนจะเพิ่มพูนความมั่นใจ แล้วไปลงแข่งแบบครึ่งระยะที่ 20 กิโลเมตร และแบบเต็มระยะทางที่ 42.195 กิโลเมตรต่อไป
แล้วสงสัยกันไหมครับ ว่าทำไมระยะ Full ถึงต้องเป็น 42.195 กิโลเมตร วันนี้เราจะพาทุกคนไปรู้จักกับที่มาที่ไปของมาราธอน ย้อนกลับไปสมัยกรีกเรืองอำนาจ และมีสงครามต่อเนื่องยาวนานกับกองทัพเปอร์เซีย เมื่อประมาณ 2,500 ปีก่อนครับ
ครั้งนั้น กองทัพเปอร์เซียมีอำนาจทางการทหารที่แข็งแกร่งที่สุดในเอเชีย มีอาณาเขตปกครองกว้างไกลถึงอียิปต์ รวมถึงการขุดคลองสุเอซเชื่อมทะเลเมดิเตอร์เรเนียนกับทะเลแดงได้สำเร็จ สร้างความรุ่งเรืองทางการค้าจนถึงขีดสุด พร้อมซะขนาดนี้ก็ได้เวลาที่จะเข้าครอบครองยุโรป โดยการกรีฑาทัพบุกกรุงเอเธนส์ด้วยกองกำลังจำนวนมหาศาล และจัดตั้งกองกำลังอยู่ ณ ที่ราบมาราธอน พร้อมที่จะบุกตีเมืองได้ทุกเมื่อ
แต่ด้วยความเป็นเจ้าถิ่น ชำนาญพื้นที่มากกว่า เลยทำให้ชัยชนะครั้งนั้นเป็นของชาวกรีก และเป็นจุดเริ่มต้นของตำนานวีรบุรุษนามว่า ‘Pheidippides’ (ฟีร์ดิปปิเดซ) นายทหารชาวกรีกผู้ส่งข่าว เขาได้รับหน้าที่ให้ส่งข่าวจากสนามรบมาราธอนไปเอเธนส์ เพื่อประกาศว่าได้ชัยชนะเหนือทัพเปอร์เซียแล้ว และเพื่อเตือนภัยชาวเอเธนส์ว่าอาจมีกองเรือเปอร์เซียที่หลงเหลืออยู่ยกไปโจมตี เขาวิ่งมาตลอดทางโดยไม่มีการหยุดพัก เมื่อมาถึงกรุงเอเธนส์เขาก็ร้องตะโกนว่า “νενικήκαμεν” (nenikekamen) หรือ “เราชนะแล้ว” หลังสิ้นเสียงเขาก็ล้มลงขาดใจ เสียชีวิตทันที รวมระยะทางที่วิ่งจากมาราธอนมายังเอเธนส์ทั้งหมด 40 กิโลเมตร (24.85 ไมล์)
อย่างไรก็ตาม ตำนานนี้ก็มีข้อถกเถียงเกี่ยวกับความถูกต้องทางประวัติศาสตร์อยู่ไม่น้อย นักประวัติศาสตร์กรีก นามเฮโรโดทัส (Herodotus) อ้างว่า Pheidippides เป็นผู้ส่งสารที่วิ่งจากกรุงเอเธนส์ไปสปาร์ตาเพื่อขอความช่วยเหลือ แล้ววิ่งกลับเป็นระยะทางไปกลับรอบละกว่า 240 กิโลเมตร (150 ไมล์)
บ้างก็ว่า ชื่อของนักวิ่งที่วิ่งระหว่างกรุงเอเธนส์และสปาร์ตาก็คือ ‘Philippides’ (ฟิร์ลิปปิเดซ) ไม่ใช่ ‘Pheidippides’ (ฟีร์ดิปปิเดซ) โดยไม่มีการเอ่ยถึงชื่อของผู้ส่งสารจากมาราธอนไปยังเอเธนส์แต่อย่างใด
Spyridon Louise แชมป์มาราธอนโอลิมปิคคนแรก (Photo Credit : Bundesarchiv, Bild 183-2003-1103-501 )
ไม่ว่าความจริงจะเป็นอย่างไร มันก็ไม่ใช่เรื่องสำคัญอีกต่อไปแล้ว เพราะจากตำนานเล่าขานนี้จึงเป็นที่มาของการแข่งขันวิ่งระยะไกล ‘มาราธอน’ ครั้งแรกของโลกในโอลิมปิกเกมส์ปี 1896 โดยผู้ชนะก็เป็นชาวกรีกเอง ชื่อ Spyridon Louis (สปิริดอน หลุยส์) ระยะทาง 40 กิโลเมตร (24.85 ไมล์) ด้วยเวลา 2.58.50 ชม.
กระทั่งปี 1908 การแข่งขันโอลิมปิคถูกจัดขึ้นที่กรุงลอนดอน และถูกปรับระยะทางเป็น 42.195 กิโลเมตร (26.22 ไมล์) จากหน้าพระราชวัง Windsor ไปจนจบที่สนาม White City Stadium ด้วยระยะทางนี้จะทำให้เส้นชัยอยู่ต่อหน้าพระพักต์ของพระราชินีพอดี ต่อจากนั้นมาจึงได้ยึดมาตรฐานนี้มาจนถึงปัจจุบันนั่นเอง
